Koning Karel de Grote wordt in de nacht voor hij zijn hofdag gewekt door een engel. Hij beveelt Karel om te gaan stelen, maar Karel doet dat niet. Pas na de derde keer (3 is een heilig getal) gelooft hij het en sluipt Karel het kasteel uit. Alle wachters slapen.
Op een gegeven moment komt hij op zijn paard een andere roofridder tegen. Beiden willen ze niet zeggen wie ze zijn en er ontstaat een gevecht. Dan noemt de onbekende ridder zijn naam: Elegast (Vroegere leenman die verbannen is).
Samen besluiten ze om bij Eggeric (zwager van Karel) het kasteel binnen te dringen. Daar gedraagt Karel zich erg onhandig, door te willen inbreken met een ploegijzer. D.m.v. een wonderkruid kan Elegast verstaan wat de dieren zeggen, en hij hoort dat de koning in de buurt is, maar hij gelooft hen niet.
Elegast neemt een flinke buit en wil ook nog een kostbaar zadel uit de slaapkamer stelen, maar Eggeric en zijn vrouw worden wakker van het gerinkel van de bellen van het zadel en Elegast verstopt zich onder het bed. Eggeric vertelt aan zijn vrouw dat morgen koning Karel vermoord zal worden. Als zij dan daarom tegen hem uitvalt, slaat Eggeric haar een bloedneus. Elegast vangt wat van haar bloed als bewijs in zijn handschoen op en tovert daarna iedereen weer in slaap en vlucht het kasteel uit. Dan vertelt hij alles aan Karel (maar Elegast weet niet dat de koning himself voor hem staat!).
Karel begrijpt hierdoor dat hij daarom door God was gezonden om uit stelen te gaan.
Karel belooft Elegast dat hij de koning zal inlichten en zo gaan ze uit elkaar. Door deze nachtelijke tocht ontdekt Karel -ondanks zijn verbanning- Elegasts trouw aan de koning en de ontrouw van Eggeric.
De volgende dag worden op het hofdag alle samenzweerders gevangen genomen en wordt er een tweestrijd tussen Elegast en Eggeric uitgeroepen. Elegast overwint (m.b.v. zijn gebed tot God) en Eggeric wordt gedood.
Elegast wordt dan in eer hersteld en krijgt Karels zuster als vrouw.
